جاذبه های مذهبی شیراز
شاهچراغ (ع)
مهمترين زيارتگاه شهر شيراز بقعه مير سيد احمد فرزند امام هفتم (ع ) معروف به شاهچراغ است كه نزديك مسجد نو واقع مي باشد .
سيد مير احمد بين سالهاي 210 تا 193 هجري قمري در زمان خلافت مامون براي ديدار برادرش حضرت امام رضا ( ع) از راه فارس و شيراز عازم خراسان بود كه در شيراز او را شهيد كردند و در همين جا مدفون گرديد تا مدتها از مقبره اين امامزاده اطلاعي در دست نبود تا اينكه در طي حادثه اي در زمان امير مقرب الدين وزير اتابك ابوبكر جسد حضرت پيدا شد و با تشخيص صاحب جسد از روي نوشته انگشتري به دستور امير مقرب الدين بر روي آن بقعه و بارگاهي بر پا ساختند از اين زمان احياء و آباداني در اين بقعه صورت پذيرفت و بارها سرداران ، امرا و پادشاهان اين مكان را مورد احياء و مرمت قرار دادند . از جمله مرمت هاي اساسي توسط نادر شاه صورت گرفت . وي قبل از فتح شيراز و شكست دادن افاغنه نذر كرده بود كه در صورت پيروزي تعميراتي در شاهچراغ بنمايد . نادر پس از پيروزي بر دشمنان مقدار زيادي پول و نزديك به 3 كيلو زرناب را براي ساختمان قنديل در بالاي حرم هديه كرد اين قنديل تا سال 1239 هجري قمري در بقعه موجود بود و در آن سال به خاطر زلزله شديد و خرابي قسمتي از بقعه قنديل به مصرف تعميرات ضروري بقعه رسيد . در دوره قاجاريه نيز بقعه شاهچراغ بارها مورد مرمت قرار گرفت .
در منابع آمده است كه نخستين گنبد ساخته شده برروي بقعه به سال 623 هجري قمري و توسط همان امير مقرب الدين بوده است . در قرن هشتم هجري قمري به فرمان ملكه تاشي خاتون ( مادر شاه ابواسحاق اينجو ) گنبدي 72 تركي بر روي بقعه ساخته مي شود كه در نوع خود يكي از شاهكارهاي هنري و معماري قرن هشتم هجري در شيراز بوده است . زلزله سال 1239 هجري قمري اين گنبد را خراب كرد و يكي از شاهزادگان قاجاري گنبد را تعمير و تجديد بنا كرد كه طرح آن شبيه گنبد فعلي آستانه حضرت سيد علاالدين حسين بود ، درست سي سال بعد زلزله ديگري در گنبد شكاف ايجاد كرد و مجدداً گنبد تعمير شد آخرين تعمير گنبد در سال 1336 شمسي بود كه با نصب اسكلت آهني گنبد جديدي ساخته شد .
بناي فعلي بقعه شامل ايوان اصلي در مشرق ، حرم وسيع و شاه نشين هايي از چهار جانب و مسجدي در قسمت غرب حرم و اتاقها و مقبره هاي متعدد متصل به بقعه است . از ديدنيهاي بقعه شاه چراغ آئينه كاري ، نوشته هاي گچبري ، تزئينات و درهاي نقره و رواق و حرم و حرم وسيع اين بقعه مي باشد . مرقد مطهر حضرت در شاه نشين بين محوطه زير گنبد و مسجد بالاي سر امام زاده قرار دارد. اين شيوه ساخت بقعه و مرقد كه درست در وسط محوطه زير گنبد نباشد در ديگر زيارتگاههاي معروف شيراز نيز ديده
مي شود . در دو انتهاي ايوان دو مناره كوتاه مشاهده مي شود از ديگر ديدنيهاي بقعه شاهچراغ صحن وسيع آن مي باشد كه از سه جانب آن را احاطه كرده است . در طي دو دهه گذشته تعميرات زيادي در بقعه شاهچراغ انجام گرفته و در دو ضلع شمالي جنوبي صحن بقعه حجره هاي متعددي ساخته شده است .
در جوار حضرت شاهچراغ شخصيت هاي مشهور علمي و ادبي و روحانيون برجسته دفن شده اند . از جمله مكانهاي وابسته به بقعه شاهچراغ ، كتابخانه احمدي وابسته به بقعه است كه با وجود كتابهاي خطي نفيس و باارزش از كتابخانه هاي قديمي و معروف شيراز به شمار مي رود.
سید علاءالدین حسین(ع)
آستان سید علاءالدین حسین(ع) برادر شاهچراغ(ع) در میدان آستانه شیراز جاي دارد. بنای نخستين اين آرامگاه در زمان قتلغخان والی فارس ساخته شد ولی بنای اساسی آن در دوران صفویه فردی به نام میرزا علی که اهل مدینه منوره بوده، ساخت. سلطان خلیل (حکمران و نماینده شاه اسماعیل صفوی در فارس) در سال 923 هجري قمري بقعه را تعمیر و بازسازي كرد.
در دوران قاجار، مشیرالملک وزیر فارس آرامگاه را از نو ساخت و محمدرضا خان قوامالملک درون حرم را آیینهکاری کرد. در سال 1331 هجري قمري گنبد جدیدی با اسکلت فلزی بر روی آرامگاه نصب شد. در جنوب شرقی آرامگاه، مقبره سید عبدالهس حجاب (ضیاءالسلطان) قرار دارد.
علی بن حمزه(ع)
در کنار پل دروازه اصفهان، آرامگاه یکی از امامزادگان به نام علی بن حمزه بن موسیالکاظم(ع) قرار دارد.. بنای اصلی بقعه را به دوره عضدالدوله نسبت دادهاند که بعدها در دوران صفویه، شهریار زند و قاجاریه تعمیراتی در آن صورت گرفت. در منبتکاری ورودی این بقعه، بسیار زیباست
ضریح مطهر، در زیر گنبد اصلی قرار گرفته و تزئینات کاشیکاری، آیینهکاری و شیشههای رنگی بر عظمت و شکوه این بنا افزوده است. در صحن این آرامگاه، چند تن از امرای آل بویه مانند عمادالدوله علی و رکن الدوله حسن مدفون بودند که اکنون اثری از قبر آنان نیست.
سید تاجالدین غریب (ع)
بقعه امامزاده سید تاجالدین غریب(ع) در محله دروازه کازرون شیراز قرار دارد. نام آن حضرت جعفر بن فضل بن علی بن ابی طالب(ع) است و دارای دو لقب تاجالدین و غریبمي باشد.
آرامگاه وي در دوران قاجار ساخته شد. در سردر ورودی اين بارگاه، تصاویری از بهشت، کربلا، طبیعت، فرشتگان، ابوالفضلالعباس، گل و بوته و تمثال مبارک علی(ع) به وسیله کاشی هفت رنگ ایجاد شده است.
مسجد وکیل
این مسجد در شرق عمارت کلاهفرنگی و بین حمام و بازار وکیل جاي گرفته و از شاهکارهای دوره زندیه به شمار میآید. مسجد وکیل به دستور کریمخان زند و در سال 1187هجري قمري ساخته شد.
بنای مسجد با مساحتی در حدود 11000 متر مربع دربرگيرنده سردر مجلل، صحن، ایوانهای شمالی و جنوبی، شبستانهاي جنوبی و شرقی، رواقهای شرقی و غربی و حیاط کوچک کناری است. شبستان مسجد وکیل با کاشیکاریهای زیبا، ستونهای حجاری شده و منبر چهارده پله یکپارچه مرمرین آن از شاهکارهای دوران زندیه به شمار میرود. این منبر به نشانه چهارده معصوم، چهارده پله دارد و سنگ آن از مراغه به شیراز آورده شده است. تاق شمالی صحن مسجد وکیل به «تاق مرواريد» معروف است و 12 متر عرض و 20 متر طول دارد. بر بالای اين تاق، دو منازه زیبا و کاشیکاری شده قرار دارد.
مسجد نصیرالملک
مسجد نصیرالملک يكي از زیباترین مسجدهاي تاریخی دوران قاجار شیراز است که در محله گودعربان و خیابان لطفعلیخان زند قرار گرفته است. این مسجد در فاصله سالهای 1293 تا 1305 هجري قمري به دستور حسن علی نصیرالملک و به معماری میرزا محمد حسن معمار و کاشیپزی استاد محمدرضا از بزرگان دوران قاجار ساخته شده است. اين مسجد دارای صحني وسیع، دو ایوان شمالی و جنوبی، دو شبستان شرقی و غربی و سردر ورودی زیبايي است. اين مكان داراي مساحتي برابر با 2980 متر مربع و زیر بنای 2216 متر مربع است. شبستان غربی مسجد، دارای هفت در چوبی بزرگ مزین به شیشههای رنگی و 12 ستون سنگی یکپارچه با شیارهای مارپیچ در دو ردیف ششتایی به نیت دوازده امام است. سقف شبستان نیز با نقشهای گل و بوته، خطوط اسلیمی و آیات قرآنی به خط ثلث عالی تزیین شده است.
مسجد جامع عتیق
مسجد جامع عتیق، کهنترین مسجد شیراز است که به آن مسجد جمعهف مسجد آدینه و مسجد جامع نیز میگویند. این مسجد در شرق حرم شاهچراغ(ع) قرار دارد. مسجد جامع عتیق در دوره 200 ساله سلطنت عمرو لیث صفاری در سال 281 هجري قمري ساخته شده است.
در گذر هزار سال اخیر، این مسجد چندین بار، از جمله در زمان اتابکان، در زمان سلطان ابراهیم میرزا پسر شاهرخ گورکانی، در دوران صفویه و در سال 1315 خورشيدي تعمیر و بازسازی شد. ساختمان مسجد که نخستين هسته تاریخی شهر شیراز است، دربرگيرنده بنای مرتفعي است که دارای چندین حجره و شبستانمي باشد. در میان ضلع شمالی این مسجد، تاقنمای بلندی قرار دارد که آن را «تاق مروارید» مینامند.
این مسجد دارای 6 در ورودی و خروجی است. در ورودی ضلع شمالی به «دروازه امام» معروف است و کتیبه بالای آن در دوران صفوی در سال 1031 هجري قمري به خط علی جوهری نگاشته شده است.
در وسط صحن، بنایی مکعب شکل همانند خانه کعبه از گچ و سنگ ساخته شده که نزدیک به 1 متر از سطح زمین بلندتر است و گرداگرد آن را ایوانی به عرض 2 متر فراگرفته است.
این بنا که در سال 752 هجري قمري به دستور شاه شیخ ابو اسحاق اینجو حاکم فارس ساخته شده، دارالمصحف، بیتالمصحف و خدایخانه خوانده میشود و این بدين رو است که این مکان علاوه بر نگاهداری قرآنهای تاریخی به خط امیرالمومنین(ع)، امام حسن(ع)، امام صادق(ع) و چند تن از ياران پیامبر و پيروان او محل تلاوت قرآن نیز بوده است. هم اینک برخی از این قرآنها در موزه پارس نگاهداری می شوند.
مسجد مشیرالملک
این مسجد از بناهای دوران قاجار است که در محله قدیمی «سنگ سیاه» (محله ارامنه) شيراز، در خیابان قاآنی قرار گرفته است. ساخت این مسجد به دستور حاج میرزا ابوالحسنخان مشیرالملک والی فارس در سال 1264 هجري قمري آغاز و در سال 1274 هجري قمري پس از 10 سال به پايان رسید.
این مسجد از ديد استحکام و معماری مانند مسجد وکیل است. ساختمان مسجد دارای چند شبستان و چند حجره دو طبقه است. در ناحیه غربی مسجد، تاقنمایی بلند وجود دارد و در پشت آن، شبستان اصلی مسجد قرار دارد. در بالای این تاق، ساعتی زیبا دیده می شود. محراب مسجد مشيرالملك به گونه زیبایی کاشیکاری شده و درون آن نیز بر روی سنگ مرمر سوره توحید را با خط نسخ زیبا نوشتهاند.